Miejska naRADA – Patriotyzm nie polega na nielubieniu Niemca – Bartłomiej Ciążyński

Miejska naRADA – na serio o Wrocławiu

Kontynuujemy cykl „Miejska naRADA”, w której wrocławscy radni wypowiadają się na temat najważniejszych dla naszego miasta spraw. Takiej dyskusji bardzo dziś we Wrocławiu brakuje. Rosnąca polaryzacja polityczna, plemienność, zamknięcie w szczelnych bańkach mediów społecznościowych powodują, że merytoryczna, pogłębiona dyskusja staje się dobrem rzadkim. Chcemy, by w dyskusji uczestniczyli radni reprezentujący różne punkty widzenia.

Propozycję udziału w „naradzie” kierujemy również (a nawet zwłaszcza) do radnych Prawa i Sprawiedliwości. Jak dotąd propozycja nasza nie spotkała się z pozytywnym odzewem, ale nie tracimy nadziei.

Redakcja

Patriotyzm nie polega na nielubieniu Niemca – felieton Bartłomieja Ciążyńskiego

Zacznijmy może od rozróżnienia patriotyzmu od nacjonalizmu. Patriotyzm to przywiązanie do korzeni. Ale samo przywiązanie do kraju pochodzenia nie czyni –  w mojej ocenie – nas patriotami. To trochę jakby mówić o sobie, że jestem patriotą kawy z racji tylko tego, że lubię kawę. To mało. A może wypełnianie nałożonych na nas obowiązków wynikających z bycia Polakiem/Polką jest patriotyzmem? Moim zdaniem nadal nieco mało, bo przecież obowiązki te wypełniamy pod groźbą kary, sankcji, państwowego przymusu. Stąd, od zawsze nieco razi mnie fraza, że „patriotyzm polega na płaceniu podatków”. Wszak jak przestaniesz płacić przyjdzie urząd skarbowy i je zwyczajnie od Ciebie wyegzekwuje. Bez łaski. Patriotyzm to moim zdaniem również dbanie o dobro wspólne, zaangażowanie we wspólnotę, której jesteśmy cząstką. Dawanie od siebie nieco więcej niż wypełnianie obowiązku. Patriotyzm jest zjawiskiem wielopostaciowym. Może polegać na udziale w demokratycznych wyborach (w Polsce nie są obowiązkowe), może być zaangażowaniem w życie szkoły swojego dziecka, byciem ochotniczo strażakiem, może być udziałem w zbiórce pieniędzy na cele charytatywne, czy – szczególnie obecnie – dbaniem o środowisko etc. Oczywiście w warunkach wojny napastniczej patriotyczne będzie bronienie swojego kraju. Patriotyzm jest dawaniem.

Patriotyzm w żadnej mierze nie polega na lubieniu siebie bardziej niż Innych. W patriotyzmie nie chodzi o to, że uważamy się za lepszych od Niemców, Czechów, Ukraińców itd. Nie mylić z dumą narodową, bo przecież duma nie musi iść w parze z niechęcią do Innego. Patriotyzm w ogóle nie polega na wykluczaniu Innych ze wspólnoty. To nacjonalizm.Nacjonalizm wyklucza.  Nacjonalista uważa się za lepszego z samej racji, że przynależy do narodu. Poczucie wyższości jest wpisane w idee nacjonalizmu.Nacjonalizm to podział na my i oni. De facto nacjonalizm nie istnieje bez tamtych, obcych, innych.

W przeciwieństwie do nacjonalizmu patriotyzm jest otwarty. I taki chciałbym, żeby był Wrocław. Wierzę, że miasto, o którym Olga Tokarczuk mówiła, że zostało skazane na zagładę przez swoich niemieckich obrońców, a następnie zostało z miłością odbudowane przez przybyszów, imigrantów, nowych osiedleńców, ma gen otwartości i różnorodności. Chce żeby te wrocławskie wizytówki otwartości, tolerancji, miasta spotkań nie były tylko i wyłącznie wizytówkami właśnie, ale wrocławską codziennością, jego energią i zaproszeniem do życia w nim. Dlatego też uważam, że „otwarty” patriota świętuje Dzień Niepodległości radośnie, otwarcie, wspólnotowo, pod rękę z nowymi mieszkańcami.

Pamiętajmy też, że – jak pisał David Ost – zarządzanie gniewem jest sposobem prowadzenia polityki przez radykałów. Powinnością zatem ludzi przywiązanych do demokracji, otwartości, praw człowieka jest przeciwdziałanie nienawiści, dyskryminacji, wykluczaniu tak 11 listopada, jak i każdego dnia roku.

Bartłomiej Ciążyński, Wiceprzewodniczący Rady Miejskiej Wrocławia