Inspekcja Handlowa ostrzega przed groźnymi ftalanami w zabawkach dla dzieci

Inspekcja Handlowa przeprowadziła kontrolę dziecięcych zabawek pod kątem obecności niebezpiecznych ftalanów – substancji chemicznych, które zmiękczają plastik. Sprawdź, w których z nich normy ftalanów zostały przekroczone.

Czym są ftalany?

Ftalany służą do zmiękczania plastiku i nadają mu elastyczność. Nie mają jednak smaku ani zapachu, przez co ich obecność jest możliwa do wykrycia jedynie w wyspecjalizowanych laboratoriach. Ftalany w wysokim stężeniu są niebezpiecznie dla zdrowia – mogą powodować zaburzenia płodności, grozić uszkodzeniem nerek lub wątroby, rozwojem astmy, a nawet nowotworów.

Jakie zabawki sprawdzono?

Od marca do września 2022 aż 16 wojewódzkich inspektoratów IH sprawdzało oznakowanie 220 modeli zabawek. Przedmioty były również weryfikowane w laboratorium. Sprawdzano zarówno sprzedawców hurtowych, jak i sklepy detaliczne oraz wielkopowierzchniowe. Większość produktów pochodziło z Chin. 

Przedsiębiorcy byli wybierani na podstawie monitoringu, wcześniejszych kontroli oraz sygnałów od konsumentów.

Inspektorzy weryfikowali, czy produkty posiadają:

• prawidłową dokumentację techniczną, w tym deklarację zgodności,
•  dane identyfikacyjne producenta lub importera,
• informacje identyfikujące zabawkę,
• znak CE,
• instrukcję w języku polskim

Wyniki kontroli oznakowania

Na 220 modeli zabawek 62 zakwestionowano 28 proc. W 69 proc. zabawek stwierdzono więcej niż jedną niezgodność formalną.

Najczęstszymi niezgodnościami formalnymi była nieprawidłowo sporządzona deklaracja zgodności lub jej brak. Wobec tego nie ma pewności, czy dana zabawka spełnia obowiązujące wymagania.

Jeśli zaś chodzi o kontrolę oznakowania, w 28 przypadkach stwierdzono brak danych producenta, a w 14 – brak danych importera.

W 18 przypadkach kontrolerzy nie znaleźli wymaganych ostrzeżeń lub były one umieszczone bezzasadnie. W 9 przypadkach zabawki nie tylko nie miały ostrzeżeń (w języku polskim), ale i instrukcji.

2 badane przypadki nie miały oznakowania CE lub było ono nieprawidłowe.

W ilu zabawkach przekroczono dopuszczalne stężenie ftalanów?

Na 220 modeli zabawek 26 miało nieprawidłowości  12 proc. Stwierdzono w nich przekroczenie
dopuszczalnego stężenia ftalanów.

Dopuszczalna ilość przekroczona została nawet kilkusetkrotnie.

Kaczki gumowe Pet Happy

Ftalan  w ilości 6,9±1,1%. Wszczęto postępowanie administracyjne.

Lalka  Animals and Cute Girl

Ftalan  w ilości 4,23%±0,68%. Wycofano z obrotu i zniszczono 7615 sztuk.

Skakanka Maksik Jump Rope

Ftalan w ilości 37,5%±4,2%. Wycofano z obrotu i zniszczono 178 sztuk.

Farma zwierząt SWEDE

Ftalan w ilości 2,75%. Wszczęto postępowanie administracyjne. To tylko niektóre z zabawek, w których ilość ftalanów została przekroczona.

Zabawki wycofane z obrotu

Kontrola IH przyniosła efekty. 8342 niebezpieczne zabawki zostały wycofane z obrotu i zniszczone.

Inspekcja Handlowa złożyła też 22 wnioski o wszczęcie postępowań administracyjnych do Prezesa UOKiK – ich efektem może być nałożenie kar.

Jak kupować zabawki z głową?

Zwróć uwagę na znak CE. Potwierdza on zgodność z normami europejskimi i powinien być umieszczony w sposób widoczny, czytelny i trwały na zabawce, opakowaniu lub przytwierdzonej etykiecie.

Obejrzyj dokładnie zabawkę. Zweryfikuj solidność szwów, sprawdź, czy nie ma ostrych krawędzi, sztywnych lub wystających elementów.

Dobierz zabawkę do wieku dziecka.  Lalki, maskotki czy gryzaki dla najmłodszych nie mogą zawierać małych części – dziecko mogłoby się nimi udławić.