Most Tumski – Most zakochanych z kłódkami we Wrocławiu

Most Tumski to niewątpliwie najsłynniejszy spośród prawie dwudziestu znajdujących się w Polsce „mostów zakochanych”. Mniej więcej w 2009 roku pary zakochanych, zarówno mieszkańców Wrocławia, jak i przyjezdnych, zaczęły wieszać na moście kłódki ze swoimi imionami, wyrzucając kluczyki do rzeki w celu symbolicznego unieśmiertelnienia swojego uczucia. Zwyczaj ten po raz pierwszy pojawił się we Włoszech, na moście Ponte Vecchio we Florencji, szybko jednak rozprzestrzenił się także do innych miast i krajów. Z jego powodu Most Tumski we Wrocławiu zaczął być określany mianem mostu z kłódkami zarówno przez przyjezdnych, jak i niektórych mieszkańców Wrocławia. 

Gdzie znajduje się Most Tumski? 

Most Tumski, jak sugeruje jego nazwa, znajduje się na Ostrowie Tumskim, czyli najstarszej, zabytkowej części Wrocławia, która w dawnych wiekach znajdowała się w rękach władz kościelnych. Łączy ulicę Katedralną z ulicą Najświętszej Marii Panny, tym samym zapewniając przeprawę lądową nad północą odnogą Odry, między Ostrowem a Wyspą Piasek.

Historia Mostu Tumskiego 

W miejscu, w którym dzisiaj znajduje się Most Tumski, przez wieki stawiano przeprawy drewniane, które łączyły podległy władzy kościelnej Ostrów Tumski z zarządzanymi przez książęta terenami świeckimi.

Najstarsza wzmianka o moście na tym odcinku rzeki pochodzi z początków XII wieku. W wieku XV wydarzyła się na nim tragedia, która została odnotowana w miejskich kronikach. W 1423 roku, w trakcie procesji z okazji Bożego Ciała, drewniany most nie wytrzymał masy uczestniczących w uroczystości wiernych i zarwał się, strącając ludzi do Odry. W roku 1889 drewniana przeprawa została zastąpiona dwuprzęsłową stalową, nitowaną konstrukcją.

Przy wejściu na most ustawiono figury świętej Jadwigi, patronki Śląska, oraz świętego Jana Chrzciciela, patrona archidiecezji i katedry wrocławskiej. Podczas uroczystego otwarcia Mostu Tumskiego, znanego w tamtym czasie pod nazwą Dombrücke, czyli most Katedralny, przemowy wygłosili radca budowlany Alexander Kaumann, inspektor Alfred von Scholtz oraz nadburmistrz Ferdinand Friedensburg.

W trakcie obrony Festung Breslau w 1945 roku most uległ uszkodzeniu. Został wyremontowany bezpośrednio po wojnie, niektóre ślady po odłamkach mogły być jednak widoczne aż do remontu w roku 2019. Od 1976 roku Most Tumski widnieje w rejestrze zabytków. 

Od Mostu Tumskiego do Mostu Zakochanych 

Most Tumski zaczął być nazywany Mostem Zakochanych lub Mostem Miłości w związku z kłódkami przypinanymi na jego konstrukcję przez zakochane pary, w celu utrwalenia łączącego je uczucia na wieki. O tym, dlaczego to właśnie Most Tumski został wytypowany do kultywowania tego zwyczaju, zadecydowały prawdopodobnie w równiej mierze jego piękny wygląd oraz malownicze położenie.

Początków miłosnej otoczki mostu można się jednak upatrywać także w związanej z nim legendzie, zgodnie z którą czeska księżniczka Dobrawa, przyszła żona pierwszego władcy Polski, księcia Mieszka I, przypłynęła do kraju Polan Odrą i na ląd wyszła właśnie na Ostrowie Tumskim – tam, gdzie dziś znajduje się most. Na brzegu przywitana została przez księcia i jego świtę, i to tam odbyły się uroczyste zaręczyny młodej pary. Podczas ceremonii zgromadzona ludność wrzucała figury pogańskich bogów do rzeki, uderzano również mieczami w tarcze dla okazania szacunku księżniczce i księciu. 

Koniec tradycji 

Kłódki na Moście Tumskim były wieszane przez zakochane pary przez ponad dziesięć lat. W 2018 roku władze miasta podjęły decyzję o przeprowadzeniu gruntownego remontu mostu. Właściciele kłódek mieli czas na ich odpięcie, o ile wcześniej, zgodnie z panującym zwyczajem, nie wyrzucili kluczyków do rzeki. W drugiej połowie 2019 roku wszystkie pozostawione kłódki zostały usunięte – łącznie ważyły kilkanaście ton, znacząco obciążając most i zagrażając integralności jego konstrukcji. W trakcie prac remontowych Most Tumski został wyczyszczony, jego jezdnia, chodniki oraz podpory kamienne naprawione, a brakujące nity uzupełnione. Most został również pomalowany na nowy ciemnozielony kolor. Obecnie istnieje zakaz wieszania nowych kłódek – wszystkie są regularnie usuwane przez funkcjonariuszy Straży Miejskiej. 

Most Tumski przestał być więc mostem z kłódkami. Zakochani zostawiają teraz świadectwa łączącej ich miłości na skwerze przy pomniku kardynała Kominka oraz na barierkach wzdłuż bulwaru Pawła Włostowica.